Arjantin’de devlet başkanlığı koltuğuna 10 Aralık’ta oturan Javier Milei, görevde 100 günü geride bıraktı.
Fransız haber ajansı AFP, sıradışı vaatleriyle seçim kampanyası döneminde tartışma yaratan Milei’nin iktidarını mercek altına aldı.
“Başarı ve engeller: Arjantin’in Milei’sinin 100 günü” başlıklı haberde Arjantin Devlet Başkanı’nın kazandığı takdirde kamu harcamalarını kökünden keseceğini ifade ettikten sonra halkın arasına elektrikli testereyle çıktığı hatırlatıldı.
Bakanlık sayısı 9’a düşürüldü
Milei, 10 Aralık 2023’te başa geçer geçmez bakanlıkların sayısını 19’dan 9’a düşürürken 50 bin kamu görevlisinin işine son verip bütün yeni kamu ihalelerini askıya aldı. Hükümet, yakıt ve ulaşım sübvansiyonlarını da kıstı. Ülke 12 yıl sonra bütçe fazlası verdi.
Bununla birlikte “Çılgın Jaiver”, devlete ait haber ajansı Telam’ı ve ayrımcılıkla mücadele kurumunu kapattığı için eleştiri oklarının hedefi oldu.
Hükümet, bilimsel araştırmalara ve sinema endüstrine sağladığı fonları da kestiği için eleştiriliyor.
“Mega kararname” reddedildi
AFP, “Milei’nin hırslı planları yasal açıdan planladığı gibi gitmedi” ifadesini kullandı. Zira Devlet Başkanı’nın partisi, iki meclisli Arjantin Parlamentosu’nda azınlıkta. Haberde rakiplerinin, Milei’nin reformlarını defalarca reddettiği vurgulandı.
Kira ücretlerine getirilen üst sınırın kaldırılması ve çalışma kanunlarının gevşetilmesi gibi 300’den fazla yasa ve yönetmelik değişikliğini içeren “mega kararname”, geçen hafta Senato’da reddedildi.
Uzmanlar, mega kararnamenin kabul edilse bile anayasaya aykırı olabileceğini söyledi.
Ekonomist Marina Dal Poggetto, “İstikrar, ilk başta düşünülenden daha iyi ilerliyor, ancak yönetimle ilgili soru işaretleri var” ifadesini kullandı.
Elcano Kraliyet Enstitüsü’nden araştırmacı Carlos Malamud, “Milei, siyasi ve ekonomik projesini saatte 100 kilometre hızla ilerletmek istiyor ancak hükümetin seyir hızı çok daha düşük” değerlendirmesinde bulundu.
Yoksulluk oranı fırladı
Ajans, “Milei göreve gelirken işlerin iyiye gitmeden önce daha da kötüleşeceğine dair uyarmıştı ve öyle de oldu” değerlendirmesinde bulundu.
Örneğin hükümet, pesoyu dolar karşısında yüzde 54 oranında devalüe edip enerjiyle ulaşımda sübvansiyonları azalttı. Arjantinlilerin alım gücü böylece düştü ve ekonomik büyüme yavaşladı.
Ülkede şubatta aylık enflasyon artış hızı düşse de yıllık enflasyon yüzde 276’ya ulaştı . Arjantin Katolik Ünversitesi’nin geçen ay yayımladığı araştırmada 46 milyon nüfuslu ülkede yoksulluk oranının yüzde 57,4’e ulaştığı belirtildi.
Hükümet bir yandan da denetlemeler yapılana kadar yaklaşık 40 bin aşevine gönderilen yardımları durdurdu.
Ülkede, Milei’nin politikalarına tepki gösteren protestocular dün sakaklara çıktı. Polis ekipleri göstericilere göz yaşartıcı bomba ve tazyikli suyla müdahale etti.
Sol görüşlü protestoculardan oluşan Polo Obrero adlı örgütün üyelerinden Maria Medina, “Sokaklarda açlık had safhada. Aşevlerine 4 aydır gıda gönderilmiyor. Çocukların buna ihtiyacı var” dedi.
“Embesil” dediği Papa’yı ziyaret etti
AFP, “Çılgın Javier”in sosyal medyadaki paylaşımlarıyla da sık sık tartışıldığını yazdı. “Sosyal medya bağımlısı” olarak tanımlanan Arjantin Devlet Başkanı’nın, rakiplerini çevrimiçi mecralarda sıklıkla hedef aldığı belirtildi.
Milei’nin, kürtajı “cinayet” olarak gördüğünü söylemesinin de tepki çektiği ifade edildi.
Arjantin Devlet Başkanı, göreve gelmeden önce Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus’a hakaret etti. Milei, Arjantinli Papa’yı “Komünizmi destekleyen deli”, “Tanrı’nın evinde kötülüğün temsilcisi” ve “Embesil” gibi ifadelerle hedef alsa da Papa’yı geçen ay ziyaret etti.
La Repubblica gazetesindeki haberde, Milei’nin daha önce “Embesil” dediği Papa’yı dünkü görüşmede ise “En önemli Arjantinli” diye nitelediği ve elini öptüğü ifade edildi.
