New York Eyaleti Manhattan Bölgesi Savcısı Alvin Bragg yaptığı basın açıklamasında, iki yıldan kısa bir süre içinde “60 milyon dolardan fazla değere sahip 90 eski eserin” Türkiye’ye iade edildiğini duyurdu. Bu arkeolojik hazinelerden 41 tanesi salı günü New York’ta Türkiye Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı’nın da katıldığı bir törenle iade edildi.
Bunlardan sekizi, 1960’lardan bu yana Türkiye’nin güneybatısındaki Bubon Greko-Romen sit alanından çalınan eski eserlerin yağmacıları, kaçakçıları ve tacirlerinden oluşan uluslararası bir ağa yönelik soruşturma kapsamında bulunmuştu. Eski eserler arasında, biri bu yılın mart ayında Fordham Sanat Müzesi’nden, diğeri de prestijli Metropolitan Sanat Müzesi’nden (MET) -ikisi de New York’ta bulunuyor- el konulan, Roma imparatoru Caracalla’nın 3. yüzyıla ait iki büstü de bulunuyor. Basın açıklamasına göre Bubon’dan yağmalanan ikinci yüzyıla ait bir kadın büstü, 2012 yılında ölen Amerikalı kaçakçı Robert Hecht tarafından İsviçre’ye kaçırıldıktan sonra geçtiğimiz haziran ayında ele geçirildi ve Massachusetts’teki Worcester Sanat Müzesi’ne satıldı.
Nisan ve Eylül aylarında Savcı Bragg, Cleveland’daki bir müzeden alıkonulan bir heykel de dahil olmak üzere Bubon alanından çıkarılan eski eserlerin Ankara’ya iade edildiğini duyurmuştu. Basın açıklamasında sözlerine yer verilen Türk Bakan, “Birlikte, ulusların kimliklerine ve tarihlerine yönelik saldırılara son verebileceğimize inanıyorum.” dedi.
Manhattan savcılığı 2017 yılından bu yana sanat eserlerinin iadesi için bir çalışma yürütüyor. Bölge Savcısı Bragg’in himayesinde 2022’den bu yana 225 milyon dolar değerinde 1.000’den fazla parça Kamboçya, Çin, Hindistan, Pakistan, Mısır, Irak, Yunanistan, Türkiye ve İtalya’nın da aralarında bulunduğu 20’den fazla ülkeye iade edildi. New York önemli bir kaçakçılık merkezi ve son yıllarda görkemli MET gibi müzelerden ve Manhattan’daki zengin özel koleksiyonculardan çok sayıda eser ele geçirildi.
